Project semi-race
M.S. Gerritsen (c) 2019


Inleiding

Ooit, in gelukkiger tijden toen Gazelle nog fietsen bouwde, hadden ze in Dieren ook een raceafdeling, waar een aantal framebouwers de Gazelle Champion Mondial fabriceerden. De Champion Mondial was het standaard stalen raceframe uit -meestal- Reynolds 531, waar heel koersend Nederland uit die tijd mee groot is geworden. Behalve wegrfietsen bouwden ze ook stayers, veldritfietsen, baanfietsen, tandems, randonneurs en een variant van het wegraceframe dat kant en klaar bij de luxere fietsenmaker stond met spatborden, verlichting. vlak stuur en bagagedrager of zadeltas: de semi-race.  De eerste jaren was dat frame nagenoeg gelijk aan de raceframes,  En heeft de Champion Mondial type A al spatbordoogjes en ruimte voor 57mm hoge remmen (dus plek voor 32mm brede banden en of spatborden), de semi race doet er nog een schepje boven op. Die kwam dus altijd met nog hogere Mafac midden optrekremmen.

Wou je wat anders of iets groters dan kon er natuurlijk ook maatwerk geleverd worden, hier is mijn Champion Mondial uit 1975. Een  A frame met als aanpassing een Esge plaat voor de -wiebelende- drager en een dynamo oor. En tegen meerprijs 63cm hoog ipv de standaard 62cm.

champion mondial in 1975
Op vakantie naar de middellandse zee, met 42-28 als laagste verzet, want iets anders was niet te koop. De dynamo verlichting ging op de eerste bult naar beneden stuk

Maar terug naar de semi-race, die is leuk want het is een echt Reynolds 531 frame dat  een  prima basis vormt voor een vakantiefiets, randonneur of gravelracer, en het hoeft niet duur te zijn omdat de details zoals de montageplaat voor de drager zo Hollands kruidenierderig aandoen. Ander minpunt: er waren maar 3 maten 56, 58 en 60cm.
Voor de semi-race zet rond de 80 jaren de rot in en zie je dat er her en der gespaard gaat worden. Het moet een kwartje goedkoper en de fiets wordt 10 gulden lelijker. Het zijn dan nog steeds in basis goeie frames, maar bijvoorbeeld de uitvoering van de staande vorken wordt echt minder.

staande vork op zadellug
Dit is de aanzet van de staande vork op de zadellug, er is een stuk uit de buis geknipt, de boel is platgedrukt en vastgesoldeerd. Het werkt, maar veel liefde spat er niet vanaf.

detail staande vork
Dit is een normale Champion Mondial, en dat ziet er toch een stuk beter uit

rationeel
Jasses. Rationeel is leuk, maar omdat nou te overdrijven....Later model achterplaat met gaten voor ringslot, bagagedrager en rem.

semi-race data blad
Een semi-race moest dus goedkoop (Een Impala met 3v en trommelremmen koste 500 gulden, een Semi-race begon bij ƒ700 in '74)  en dit is de lijst uit -denk ik 1970. Mijn vader kocht een bruine G4, die uiteindelijk na jaren mishandelen met grote roestgaten de geest gaf ;)

Was een semi-race toen een budget fiets,  nog goedkoper wordt het -- in eerste aanzet- als je een frame cadeau krijgt, in mijn geval omdat de koper er na de koop achter kwam dat het frame behoorlijk krom was!

the unboxing
Geen unboxing video helaas, maar het was keurig verpakt, daar lag het niet aan

de vork
Dit is de voorvork. Klassiek model met een bocht onder in de vorkbenen om de juiste sprong te krijgen. (er zijn ook vorken met rechte benen die de sprong met een hoek in de vorkkroon bereiken) Als je de lijn door het midden van de vorkpoten doortrekt, moet die netjes overgaan in de hartlijn van de balhoofdbuis. Dat is hier overduidelijk niet het geval.  Koop je een gebruikte fiets, bekijk de fiets dan van een afstand van opzij met een timmermansoog . Van een foto lukt ook al vaak, maar sommige telefoons maken erg kromme foto's, dus dat is oppassen. Ook opvallend, de afzichtelijke dynamohaak, die bij deze versie ('81) wel erg practisch is uitgevallen.  Deze vork is wel krom, maar de lak is nog intact. Als de buizen plooien schilfert die er af. Gunstig, ook geen knikken of hobbels in de balhoofdbuis of in de vorkbuizen (achter/direct onder de vorkkroon) de grootste vervorming zit in de vorkkroon zelf.

kromme bovenbuis

Als de vork zo'n dreun gehad heeft, hoeft het frame ook niet recht meer te zijn. Dat kun je controleren met een lineaal (zit er opeens een bocht in de buis)
en met kijken met de vingers door een vinger langs de buis te laten glijden.

deuk
De beruchte plek is onder de onderbuis, in de overgang van de lug naar de buis en de eerste 10 cm daaronder. Hier zit duidelijk een deuk/bobbel, en de buis is lokaal onrond (platter en breder) geworden.  De vervorming in de onderbuis voel je direct, maar probeer het maar in een foto te vangen ;)  (Nog meer tips op de pagina  fietsje kopen)  Het BCM in de lug staat voor Bocama, de Franse fabrikant. Soms staat er ook nog een getal bij, de hoek in graden. Het afschuwelijke gat voor de verlichtingsdraad is nieuw in '81, net als de ingesoldeerde bidonmoeren.
Er van uitgaande dat het frame origineel als paralleframe gebouwd was (zithoek = balhoofdshoek) is het balhoofd nu een graad steiler komen te staan

Recht sjorren

Aan een krom frame heb je niks, en zolang er geen rimpels en scherpe knikken in de buizen zitten heb je een redelijke kans om een stalen frame weer recht en betrouwbaar te krijgen. Dat begint met een analyse, want als je de boel weer wil terug buigen moet je je eerst een goed idee vormen waar de vervorming is opgetreden. Vervolgens maak je een plan hoe je op die plek de boel weer kunt terug buigen zonder verdere beschadigingen. Zoals gezegd zat de meeste vervorming van de vork in de kroon. Door de vork rond de kroon op drie plaatsen breed te ondersteunen (je moet voorkomen dat je deuken maakt) en met de werkplaatspers de kroon naar beneden te duwen nam de vork al weer bijna zijn originele vorm aan. Maar de benen bleken ook zijdelings een uitwijking te hebben gekregen wat met het inspannen van de vorkbuis en gecontroleerd duwen met een lange lat te verhelpen was.

Om het frame weer in model te krijgen span ik het op de vlaktafel, met een zware as door de balhoofdbuis. Markeer de plaats van het bracket, reken uit welke verplaatsing de gewenste hoekverdraaiing oplevert en buig het frame terug. Met een hamertje de onder spanning staande buis terug in model kloppen wil ook wel helpen.

richten op de vlaktafel

 
Hoe verder?

Hoe verder is de volgende vraag. De lak is niet super, maar je zou de fiets weer quasi origineel op kunnen bouwen. Of er weer een vakantiefiets van maken  zoals hier:

'80 semi race
Dit is een 80-er, met een decentere dynamohaak en zonder die monsterlijke plaat in de staande achtervork. Was een leuke fiets, maar ik heb hem in de VS achtergelaten want dat kon beter uit dan duur terugvliegen.

Kan het frame natuurlijk ook upgraden met het verwijderen van de dynamohaak, een mooier mannetje in de achtervork en vaste nokken voor de Mafac's. En nieuwe verf, daar ontkom je dan niet aan. Dan is het frame niet meer origineel, maar daar zou ik me bij dit frame in deze staat niet zo schuldig over voelen.
 

Ik slaap er nog een nachtje over...


Het vervolg

Ik ben er uit, die dynamohaak kan echt niet. Maar als je die er afsloopt, zou je eigenlijk ook die plaat in de achtervork moeten meenemen.
dynamohaak verwijderen
Done!

Als de verf nu toch in rook opgaat heb ik nog wel een lijstje:
mannetje en remmnokken
een gebogen mannetje zoals op de cross uitvoering van de CM is veeeel mooier ;)

deuk wegwerken
deukje nemen we ook even mee (vullen met zilver)

gaten vullen

Gat voor de dynamo draad wegwerken, als je schuurt zie je nog net wat oneffenheid in de onderbuis

het geheel
Het geheel: eerst maar een spuitbus erover en er wat onderdelen aanhangen, kijken hoe het rijdt


semi-race compleet

En daar is tie dan, de Semi-race afgemonteerd met een exclusieve Udero * groep en Kustom paint (Felgensilber). Mafac remmen, met zorg samengestelde 3 x 9 aandrijflijn bestaande uit rechtercrank Sugino, linkercrank Shimano, FD 8sp STX, achterderailleur Dx, 10 sp ketting, Sunrace & Shimano commandeur. Het stuurlint is nieuw

*) Udero: Uit De Rommelbak