(c) 2017 m.s.gerritsen

	De meeste Shimano-naven zijn voorzien van een freehub met een configuratie als hiernaast. De vroegste naven zijn anders, en ook de 'silent clutch' naven (tip: niet aan beginnen, gewoon met het grof vuiil meegeven) voldoen niet aan onderstaande beschrijving. Als de freehub opspeelt is die te verwisselen, maar helaas zijn niet alle freehubs hetzelfde en ook niet allemaal meer te krijgen. In dat geval kan het lonen om het freewheel open te maken, en te proberen om de boel weer aan de gang te krijgen. De freehub is een losse unit die met een holle bout tegen de naaf wordt geschroefd. De lagering voor de as van de naaf zit in de freehub , afgebeeld op de tekening zijn de kogels, niet afgebeeld is de stofkap en de as, conus etc. Soms hoort er ook nog een vulring tussen naafhuis en freehub. De freehub kun je vervangen door de as uit de naaf te trekken, een 10mm inbus vanaf rechts in de holle bout te steken, en de boel los te draaien.
	Diagnose Een freewheel moet freewheelen als het moet zonder veel weerstand, en weer direct aangrijpen als je begint met trappen. Problemen ontstaan als de lagering verroest is of als de palletjes vast komen te zitten en niet meer snel uitklappen. Een ander probleem kan zijn heel veel speling op de naaf, maar dat ligt dan helaas niet aan de freehub, maar aan de schroefdraad die uit het naafhuis is gevallen zodat de holle bout niet meer vastgezet kan worden. Dat is niet te repareren, maar wordt een nieuwe naaf. Als de freehub niet goed freewheelt (ketting trekt aan de derailleur, rommelend geluid als je freewheelt) is de lagering verroest, als de naaf doortrapt komen de pallen niet terug. Die kunnen zijn vastgevroren, of zo vervuild met hard vet dat de veer het niet meer trekt.
	Reparatie Het minst ingrijpend is de freehub van de naaf te halen, en dan vanaf de achterkant te proberen met wonderspray, wasbenzine, petroleum of olie de boel weer tot leven te wekken. Sommige modellen hebben aan de achterkant een rubber afdichting die je er uit kunt trekken voor een betere toegang. Je haalt de freehub van de naaf, omdat bij het doorspoelen alle troep en vetoplosser in de aslagering zou komen. Als dit tot tevredenstellend resultaat leidt, smeer je de freehub weer met niet te dunne olie (bv motorolie)  en zet je de boel weer in elkaar..
	Wil je de boel echt slopen, dan  loop je tegen twee problemen aan. De metalen stofkap wil er niet uit zonder grof geweld (en daar kan die niet tegen) en het officiele gereedschap om de cup los te schroeven is al 25 jaar uitverkocht. Soms zit de stofkap los en heb je hem er zo uit, maar meestal is die zeer gelukkig met zijn plek in de uitgedraaide kamer achter de schroefdraad van de sluitring. Om hem naar buiten te kunnen duwen moet de stofkap iets terugveren, maar dan wigt de rand zich alleen maar vaster. Ik heb daar geen perfecte oplossing voor, de stofkap eruit kantelen levert een kromme stofkap op, en de stofkap eruit tikken met de holle bout en de 11 kogels zorgt in ieder geval voor 11 deuken. Achteraf de stofkap weer recht timmeren op een passend buisje is dan onvermijdelijk.
	Om de cup los te krijgen moet je de freehub weer op een wiel schroeven, of op een oude naaf die je in de bankschroef klemt. Ik gebruik V-blokken, maar je kunt ook een halve maan van de flens zagen zodat je de flens direct draaivast vast klemt.
	Tik met hamer en drevel de cup los, deze heeft linkse draad. Wissel af en toe tussen de twee inkepingen, de speling in de schroefdraad werkt dan mee. Schroef de cup helemaal los, vis de spacers er onder uit en trek de buitenste huls van de body. Heb je een doosje nieuwe kogels (1/8"")  dan hoef je niet krampachtig de oude -roestige_ kogeltjes op te vangen.
	Zo zien de losse onderdelen er uit: cup, body met pallen en spacers, de buitenste huls en veel kleine & roestige kogeltjes
	Close up van de verroeste lagerbanen, de pallen en de veer (een dunne rond gebogen draad die in de groef huist) zijn al verwijderd
	Resultaat na nijver poetswerk
	Montage Breng de freewheelpallen weer aan (let op de nokjes in de groef om de uiteinden van de palveer op zijn plek te houden), deponeer wat vet op de kogelbaan en plak de kogels op de body. (andersom wil niet, gevuld met kogels krijg je de buitenhuls niet over de pallen) Een iets magnetische schroevendraaier werkt hier voor perfect. Prop de rand helemaal vol en haal er dan een kogel tussen uit voor de speling. Leg een drupje olie op de draaipunten van de pallen. Gebruik hier geen vet, bij koud weer worden de pallen dan te langzaam
	Zet de buitenhuls weer terug met een draaiende beweging om de pallen in te vangen, en breng de tweede rij kogels aan, Leg de vulringen weer op hun plek. Schroef de cup weer terug en tik die vast. Heeft het freewheel nu nog veel speling dan kun je een vulring uitnemen en kijken of dat soelaas biedt Druk de stofkap weer op zijn plaats. Die positie is niet zo diep mogelijk, want dan loopt de stofkap aan tegen de cup, en draait de freehub nog beroerder dan voorheen. Naar beneden duwen door middel van het inschroeven van de lockring is handiger en ver genoeg.