Fixie bouwen (3)
(c) m.s.gerritsen 2008

Stap 3 : We maken er weer een fiets van

  • Dit balhoofdstel valt nog niks tegen, zeker als je weet dat het hier uitkomt en al meer dan 34 jaar oud is. Het is iets ingeslagen, maar mag het?


  • balhoofd

    • Ingeperst in het frame, als je de boel alleen schoon maakt kun je het uiteraard gewoon laten zitten


    balhoofd

    • Vet aanbrengen en de kogels erin plakken. Vul het hele lager met kogeltjes en haal er weer eentje uit voor de speling. Dit Zeus lager gebruikt trouwens extra grote 3/16" kogels, meestal zijn ze een maatje kleiner. Steek de vork er in, vul de bovenste cup op dezelfde manier en schroef hem handvast op de vork, gevolgd door de ring (ev de haak voor de centerpull rem) en de borgmoer. Afstellen doe je pas als de fiets op zijn wielen staat

    Trapas



    balhoofd

    • De rechter trapascup laat je normaal in het frame zitten. Uiteraard goed schoonmaken, net als de as, kogels en cups.  Gebruik je losse kogels, dan moet je 11 exemplaren van 1/4" op hun plaats zien te krijgen (Campa titanium asjes gebruiken 3/16" kogels maar zijn erg zwak) .  Ik plak ze op de as, en prik de as (steunen door een kruiskopschroevendraaier door de cup heen te steken als geleiding) met kogels in de rechter cup. Gebruik je kogelringen let dan op de orientatie. De ring linksop de foto zit op de kop: de kogels kunnen wel op de kogelbaan van de as steunen, maar de ring komt op de kogelbaan in de cup te liggen. Dit type ring moet dus net andersom, maar je moet goed kijken want er zijn ook kogelringen die anders in elkaar zitten. Dan moet de dichte kant juist wel naar buiten. Losse kogels zijn trouwens beter als deze houder, want hier passen maar 8 kogels in ipv 11! Is de as assymmetrisch dan is bij een racefiets de lange kant meestal de tandwielkant


    balhoofd

    • As in het frame gestoken, let ook op de zwarte kunststof balg die tussen beide cups in komt om vuil tegen te houden. Breng nu de linker cup aan met de borgring (handvast)


    balhoofd

    • Deze klassieke crankstellen willen nog wel eens het begin van een scheurtje hebben tussen spider en crank. Als het nog maar een paar mm is kun je hem wegvijlen (wel in de gaten blijven houden)


    balhoofd

    • Met de rechter crank gemonteerd om aan te wiebelen kun je het lager afstellen. De as moet licht lopen zonder speling op de crank. Krijg je hem niet in alle richtingen spelingvrij dan kun je hem beter los afstellen dan te strak. De pinsleutel is niet erg sterk, je kunt er alleen de cup mee tegenhouden bij het aandraaien van de borgring. Dus altijd eerst de borgring weer loszetten voor dat je de cup iets bijstelt. Afhankelijk van het verzet (44-16, 52-19 oid) schroef je het binnen- of buitenblad weer op de crank. Je doet jezelf veel plezier met een setje korte bladboutjes , maar als je een versleten tandwiel over hebt kun je daar ook nette spacers uit zagen en vijlen.


    Stuur



    balhoofd

    • Een oud en onbekend aluminium stuur is altijd een risico. Gebruik het alleen als het recht is, dus om te beginnen als het vlak op tafel wil liggen en de bochten nog symmetrisch zijn


    fixie
                                                          bouwen


    • Vooral de onderkant van het middenstuk bij de stuurpenklemming is een gevarenzone. Het stuur moet recht zijn, en geen knikken, scheurtjes of rimpels bevatten laat staan boorgaten !


    Remmen

    • Remmen moeten passen. Gebruik je de remmen die bij de fiets kwamen geen probleem, wil je wat anders dan moet je even oppassen.
    • De remmen moeten hoog genoeg zijn. Moderne frames gaan er van uit dat de remmen 39-47mm hoog zijn (gemeten van remvlak tot boutgat) bij oude frames kan dat 47-59mm zijn ('normal reach') of nog meer. In het laatste geval zaten er vaak centerpull remmen op, maar zijtrek kan ook. 
    • Moderne remmen worden vastgezet met een lange holle moer met inwendig zeskant. De bout aan de rem is dus kort en het montagegat in het frame is aan de achterkant 8mm groot (ipv doorlopend 6mm)  Als originaliteit geen thema is kun je de voorvork en de massieve achtermannetjes wel opboren: achter krijg je dan een doorlopend gat, anders kom je er met de boor niet in.  De voorvork boor je uiteraard alleen aan de achterkant op.


    rem

    • Dit type mannetje zou je kunnen opboren, maar de voorrem kun je ook achterop schroeven want die past ook met gewoon een moer. Op een fixie is het trouwens aanvaardbaar de achterrem weg te laten. want je kunt ook wel wat remmen door de benen stil te houden. Bouw je een singlespeed ( dus met freewheel) dan wil je twee remmen!


    rem
    • En dit is de achterrem op de voorvork. Het korte bevestigingsasje is in een verlengmoer geschroefd, en die wordt weer met een kort boutje aangetrokken. Let er wel op dat de rembout minimaal 6mm in de hoge moer geschroefd wordt, en een drup Loctite is ook niet verkeerd. In sommige kringen is het Kewl om zonder rem rond te rijden voor de baanfietslook. Zolang iedereen dezelfde kant op gaat en ook geen remmen heeft is dat prima, maar in het 'moderne' verkeer is het niet snugger.

    Remgrepen
    • Er zijn grofweg drie type grepen: rechte grepen voor boven op het stuur, raceremgrepen met de kabels boven uit en 'aero'grepen met de kabels onder het stuurlint. Voor een rechte greep boven op het stuur zijn de inline crossgrepen een nette oplossing. In de 50-er jaren waren er ook grepen met lange handels die met de stuurbocht meegingen, maar dat is verzamelaarswerk. Diacompe komt binnenkort met een heruitgave van deze guidonet grepen.  Grepen met de kabels boven uit hebben als nadeel dat de rubbers vermoedelijk verteerd zijn. En een ander nadeel is dat de draaipunten op een minder gunstige plek zitten voor het remmen als je het greephuis vasthoudt. Maar ze doen het wel, en hebben het voordeel dat je het stuur makkelijk in kunt tapen. Plak de bandage op de goede positie, omwikkel het stuur en monteer aansluitend de greep. Bij diverse grepen is het trouwens mogelijk de kabel onder uit de greep te laten komen. Je hebt dan nog maar een klein stuk buitenkabel nodig in een S-bocht van rem naar het tonnetje in de greep waar normaal het peertje van de binnenkabel zit. Aerogreep avant la lettre ;)
    • Gebruik je één rem dan kun je eventueel aan de andere kant het greephuis monteren met een verwijderde of afgezaagde hendel.